تاریخ مختصر شرق و غرب
«سرمایه‌گذاری برای به دست آوردن سود بیشتر» شعار فریبنده‌ای بود که چشم‌انداز تازه‌ای را به روی مردم کشورهای اروپا و آمریکا گشود اما دیری نپایید که نارضایتی طبقه کارگری از شرایط کار و شیوع فقر در بین مردم به دلیل جنگ جهانی اول، باعث شد تمدن غرب مورد نقد جدی واقع شود و ایدئولوژی‌های جدیدی از دل آن سر برآورد.
مهمترین نقد از سوی طرفداران مارکس مطرح شد که شعار جامعه اشتراکی، حمایت از کارگری و رد هر گونه مالکیت خصوصی را سر دادند و توانستند در شوروی حاکمیت تازه‌ای ایجاد کنند. حالا تمدن غرب رقیب تازه‌ای داشت و باید تلاش می‌کرد تا از قدرت یافتن آن جلوگیری کند.
اما آمدن رقیب سوم یعنی آلمان به رهبری هیتلر در ابتدای جنگ جهانی دوم، حواس همه را به خود جلب نمود و باعث شد آمریکا و کشورهای اروپای غربی برای شکست آلمان به شوروی دست دوستی بدهند. اگرچه آلمان شکست خورد اما شوروی در خلال جنگ توانست دامنه‌ی نفوذ خود را در اروپای شرقی بیشتر کند و به عنوان دومین قدرت بزرگ جهان شناخته شود.
پایان جنگ جهانی دوم، آغاز تقسیم همه چیز بین دو جبهه شرق و غرب بود. نه تنها غنائم حاصل از جنگ، بلکه حتی شیوه‌ی حکومت و زندگی مردم توسط این دو قدرت تعیین می‌شد و همه کسانی را که وارد یکی از این دو جبهه می‌شدند، وادار می‌کرد تا ایدئولوژی خود را نیز تغییر دهند. تغییر در ایدئولوژی، آغاز تغییر در همه چیز بود. یعنی تغییر در حکومت، اقتصاد، سیاست و آموزش.
بلغارستان، آلبانی، رومانی، مجارستان، لهستان، چک اسلواکی و کوبا به جبهه شرق پیوستند و متحدِ اتحاد جماهیر شوروی شدند، اما اروپای غربی و ایالات متحده آمریکا به جبهه غرب پیوستند و متحدِ آمریکا شدند. یک تقسیم‌بندی که مفهوم تازه‌ای را به نام بلوک غرب و بلوک شرق ایجاد نمود.
این تمایز و مرزبندی خود را به صورت جنگی تمام‌عیار نشان داد، زمانی که هر دو قدرت به خاطر برابری تسلیحات نظامی و هراس از شروع هر جنگ ویرانگری، مجبور شدند از جنگ نظامی صرف‌نظر کنند و رقابتی را با جنسی متفاوت شروع کنند که به جنگ سرد معروف است. جنگی که سال‌ها به طول انجامید و سیاست‌های تازه‌ای را در مقابله قدرت‌ها با یکدیگر بنیان نهاد.
هم شوروی و هم آمریکا می‌دانستند تنها راه برای گسترش استعمار، افزایش دامنه‌ی نفوذ فرهنگی آنها در کشورهای هدف است از این رو در دوران جنگ سرد، رقابت فرهنگی، مطبوعاتی، جاسوسی و اقتصادی سختی را پیش گرفتند. رقابتی که در پایان به نفع بلوک غرب تمام شد.
